Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2015

Τα «Καμηλούδια» - Ένα έθιμο της Καθαράς Δευτέρας από το Σουφλί της Θράκης



Κατά την Καθαρά Δευτέρα, καθώς και κατά τις κοντινές της ημέρες, σε όλα σχεδόν τα μέρη της Ελλάδας, συναντάμε αρκετά έθιμα, εορτές και δρώμενα, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συνδέονται με αυτόν την μεγάλη εορτή. Ιδιαίτερα στην Θράκη, τα έθιμα της Καθαράς Δευτέρας, και της Αποκριάς, είναι πάμπολλα, και σε κάθε χωριό και οικισμό πραγματοποιούνται στην διαφορετική, τοπική εκδοχή τους. 

Στο Σουφλί, αν και τα τελευταία 50 χρόνια δεν συνεχίζουν να πραγματοποιούνται τέτοιου είδους παραδοσιακά αποκριάτικα και σατυρικά έθιμα, ωστόσο κατά το παρελθόν η παρουσία τους εδώ ήταν κάτι περισσότερο από εμφανής. Όπως και στον Κιοπέκ – Μπέη, έτσι και στα Καμηλούδια υπάρχει ο θίασος τον οποίο διέπει μια ιδιότυπη ιεραρχία. Ο αρχηγός ήταν ο «Καμηλάρης» και οι υπόλοιποι άνδρες ήταν τα «Καμηλούδια». Ο αρχηγός κρατούσε ένα γερό ρόπαλο, και ήταν περιζωσμένος με διαφόρων μεγεθών κουδούνια. Όλοι είχαν μαυρίσει τα πρόσωπα τους με κάρβουνο, ή τα είχαν κολλημένα με μαύρα πανιά. Από τη μέση και πάνω ήταν ντυμένοι με προβιές και στη μέση ήταν δεμένοι με τριχιές. Ο τελευταίος κρατούσε ένα μεγάλο καλάθι, ή άλλοτε το κρατούσαν δύο παιδιά. 

Τα «Καμηλούδια» περιφέρονταν μέσα στους δρόμους και υποκριτικά καταπίεζαν όποιον συναντούσαν και τον υποχρέωναν να φιλήσει το ρόπαλο στο «στούμπου», δηλαδή στην απόληξη του. Αν δεν φιλούσε το ρόπαλο έπρεπε να καταβάλει ένα χρηματικό ποσό «τζερεμέ» μετά από εμπαιγμό. Στην «Καλαθήνα» οι νοικοκυραίοι έβαζαν διάφορα τρόφιμα. Λουκάνικα, καβουρμά, παστουρμά, παστό, κλπ. Με τα λεφτά από τους «Τζερεμέδες» συμπλήρωναν την ποσότητα των τροφίμων αγοράζοντας περισσότερα, και το μεσημέρι άπλωναν σε μια αλάνα τις «μισάλες» και επιδίδονταν σε ένα ξέφρενο γλέντι. Πριν αρχίσει το φαγοπότι ο αρχηγός «Καμηλάρης» συγκέντρωνε εκεί όσους ήταν μαλωμένοι μεταξύ τους, και τους έβαζε να αλληλοσυγχωρεθούν. Αφού «σ’χουρνιώνταν» ακολουθούσε μεγάλο φαγοπότι.


Το έθιμο αυτό, σύμφωνα με μαρτυρίες, σταμάτησε να πραγματοποιείται στο Σουφλί περίπου στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, καθώς σιγά σιγά – όπως λένε οι παλαιότεροι – άρχισε να φαίνεται ως «ξεπερασμένο» και «αναχρονιστικό» στα μάτια της τότε νεολαίας, και συνεπώς σταμάτησε να πραγματοποιείται. 

*Από το βιβλίο «Λαϊκές Παραδόσεις του Σουφλίου» του Ζήση Φυλλαρίδη 

Δεν υπάρχουν σχόλια: